
5- جهاد با نفس را باید از کجا شروع کرد؟
این که بزرگان گفته اند ظرفیت خود را بشناسیم و با توجه به ظرفیت خود کاری را انجام دهیم، بی راه نیست. شناسایی ظرفیت وجودی، همان شناسایی خود است. هر موجودی باید از طریق کانال وجودی خودش به حقیقت عالم اتصال پیدا کند. کسی که پی تهذیب نفس است، در ابتدای راه باید خود را در تمامی مراتب پاک کند و از هر گونه آلودگی دور بدارد. آن وقت است که فیوضات الهی بر او جاری می شود. باید به این توجه کرد هر موجودی به مقدار ظرفیت وجودی اش می تواند حق را در خویش بیابد نه بیشتر[1].
هر چه به حقیقت نفس خود عالم تر بشویم به همان اندازه به حقیقت هستی و خداوند دانا تر می شویم.
علامه حسن زاده آملی می فرمایند:" که اگر کسی پرسید: چگونه به خدا عالم شوم؟! در جوابش گوییم: هر اندازه که به خودت آگاهی، به همان اندازه خدا داری، و هر اندازه که به خودت جهل داری، به همان اندازه از خدا غافلی.[2]"
در ادامه می فرمایند:"خداوند تبارک و تعالی، کل حقایق نظام هستی را در نفس انسان تعبیه کرده، همه در او وجود دارد."[3]
از اینجا می توان فهمید هیچ چیز از وجود ما خارج نیست، یعنی اینکه خدا چیزی بیشتر از ظرفیت ما نمیخواد، یعنی همان مقدار که به ما عطا کرده از ما درخواست می کند.
مرا به هیچ کتابی مکن حواله دگر
که من حقیقت خود را کتاب می بینم
آیت الله حاج میرزا جوادآقاملکی تبریزی فرموده اند:"راه رسیدن به مقام انسانیت و معرفت الله ، معرفت نفس است. همت بکن بلکه نفس خود را بشناسی، که شناختن او راه شناختن خداوند است چنانچه در روایت است که: «من عرف نفسَهُ فقد عرفَ ربَّه» یعنی کسی که خود را شناخت، تحقیقا پروردگارش را شناخته است.[4]"
آیت الله بهجت (ره) می فرمایند: اگر کسی طالب معرفت خدا باشد، در و دیوار معلم او خواهند شد، وگرنه سخن پیامبر هم در او اثر نخواهد کرد[5]. لازم است اکنون در خود بنگریم که چرا هنوز به جایی نرسیده ایم!
در اکثر سخنان بزرگان این نکته وجود دارد که شاید اولین قدم در راه رسیدن به کمال شناختن خودمان است.
حضرت امام خمینی (ره)فرموده اند: اولین گام در راه تهذیب نفس را، تفکر بیان کرده اند. حدالقل مقداری از شب یا روز را برای تفکر پیرامون اینکه آیا مالک ما، که ما را به این دنیا آورده، این همه اسباب محیا شده، کتب نازل شده و رسولان و امامان بسیاری را فرستاده و راهنمایی ها نموده و دعوت ها کرده آیا وظیفه ی ما چیست؟!
باید توجه داشته باشیم قبل از اين كه اين نامه اعمال ما به پيشگاه خدا، و قبل از اين كه آن ، به پيشگاه امام زمان - سلام الله عليه - برسد، خودمان بايد نظر كنيم.
ادامه دارد...
[1] شرح دروس معرفت نفس ص58/59
[2] شرح دروس معرفت نفس ص34
[3] شرح دروس معرفت نفس ص45
[4] به سوی دوست ص50
[5] در محضر بهجت1 ص 22
نظرات شما عزیزان:
:: برچسبها: ظرفیت وجودی، علامه حسن زاده آملی، آیت الله حاج میرزا جوادآقاملکی تبریزی، آیت الله بهجت (ره)، امام خمینی، ,
